ICM poker – Uitleg en strategiegids voor beginners en gevorderden

ICM poker (Independent Chip Model) is misschien technisch, maar het is juist een krachtig hulpmiddel dat je helpt om slimmere keuzes te maken zodra prijzengeld in beeld komt. Vooral in de laatste fase van een toernooi, wanneer iedere beslissing een verschil kan maken in je uiteindelijke uitbetaling, komt dit model goed van pas. 

In deze gids duiken we op een toegankelijke manier in de wereld van ICM in poker en laten we zien hoe je dit wiskundige principe kunt gebruiken om jouw spel naar een hoger niveau te tillen!

Wat is ICM in poker?

ICM, oftewel het Independent Chip Model, is een wiskundige benadering waarmee je de waarde van je chips tijdens een toernooi beter kunt inschatten. 

In tegenstelling tot cashgames, waar iedere chip een vaste geldwaarde heeft, verandert de waarde van je stack voortdurend in toernooien — vooral zodra de prijzen dichterbij komen.

Het model berekent hoe groot jouw kans is op een bepaalde eindpositie aan de hand van de grootte van je stack in verhouding tot de anderen. Die inschatting vertaalt zich vervolgens naar een geldwaarde. Zo kun je betere beslissingen nemen wanneer prijzengeld en toernooilevens op het spel staan.

Met ICM zie je bijvoorbeeld dat een call die vroeg in het toernooi logisch leek, ineens riskant wordt wanneer je bij de laatste paar spelers zit. De druk van mogelijke uitschakeling weegt dan zwaarder dan het aantal chips dat je wint.

ICM is dus geen vage gok, maar een manier om op basis van getallen en waarschijnlijkheid verstandige keuzes te maken in situaties waarin iedere chip telt — niet om z’n aantal, maar om z’n waarde in prijzengeld.

Waarom ICM alleen nuttig is in toernooipoker

In cashgames heeft iedere chip een vaste waarde. Of je nu net bent aangeschoven of al uren speelt: 1.000 chips staan simpelweg voor €1.000. In die context draait het puur om winstverwachting per hand, en zijn begrippen als ICM overbodig.

Toernooipoker werkt anders. Daar vertegenwoordigen je chips geen directe geldwaarde, maar een kans op een plek in het prijzengeld. Zelfs als je alle chips in het spel verzamelt, krijg je niet automatisch de hele prijzenpot — hooguit de eerste prijs. Daarom is het belangrijk om bij elke beslissing ook naar de potentiële eindposities en uitbetalingen te kijken, niet alleen naar de chips zelf.

De waarde van je stack wordt beïnvloed door verschillende elementen:

ICM komt dus pas echt tot zijn recht wanneer prijzengeld in beeld komt. Vooral bij de bubble en aan de finaletafel maken spelers gebruik van dit model om in te schatten hoeveel risico verantwoord is. Want hoe groter je kans op een hogere eindpositie, hoe waardevoller je stack wordt — zonder dat je er fysiek meer chips voor hoeft te krijgen. 

ChipEV (cEV) vs $EV

ChipEV, oftewel Chips Expected Value, vaak afgekort als cEV, draait volledig om de waarde van je beslissingen uitgedrukt in chips. Deze benadering is vooral relevant in cashgames of in de vroege fases van een toernooi, waarin iedere chip exact evenveel waard is. Je gebruikt cEV bijvoorbeeld om uit te rekenen of het loont om een draw na te jagen of om te bepalen of een call op lange termijn winst oplevert in chips.

Zodra je echter dichter bij het prijzengeld komt, verschuift de focus naar $EV – oftewel Dollar Expected Value. Dit model probeert de werkelijke geldwaarde van je stack te bepalen, op basis van het prijzenschema en hoe de chips verdeeld zijn over de tafel. Omdat chips in een toernooi niet één-op-één te vertalen zijn naar euro’s of dollars, kan een beslissing die positief lijkt in cEV-termen, juist nadelig uitpakken in $EV.

Om die geldwaarde beter te kunnen inschatten, gebruiken spelers het ICM-model. ICM kijkt naar alle stackgroottes aan tafel en berekent op basis daarvan wat je kans is om op elke plek te eindigen. Het resultaat is een schatting van wat je stack op dat moment waard is in dollars. Aan de finaletafel wordt bij deals vaak gebruikgemaakt van ICM om het prijzengeld eerlijk te verdelen volgens ieders resterende stack.

Kort samengevat:

Een uitgewerkt voorbeeld

Laten we ICM concreet maken met een fictief Sit & Go-toernooi waarin de inzet $100 bedraagt per speler. Er doen tien deelnemers mee, de prijzenpot is $1.000 en er zijn nog vier spelers over. De prijzentrap is als volgt opgebouwd:

Situatie 1: gelijke stacks
Stel dat iedere overgebleven speler precies 2.500 chips heeft. Dat is 25% van het totaal. In dat geval is de berekening eenvoudig: iedere speler maakt evenveel kans op elke eindpositie. Daardoor heeft elke stack in dit stadium een geschatte waarde van $250. Of je nu eerste, tweede of derde wordt, op de lange termijn verdien je gemiddeld een kwart van de prijzenpot.

Situatie 2: ongelijke verdeling
Nu verandert de situatie: één speler is chipleader met 7.000 chips, terwijl de drie anderen elk nog maar 1.000 hebben. In chips gezien bezit de chipleader 70% van het totaal, maar dat betekent niet dat zijn stack 70% van de prijzenpot waard is. Zelfs met die enorme voorsprong is hij niet verzekerd van de winst. Als we deze situatie via een ICM-tool zoals ICMizer laten doorrekenen, komen we op de volgende waarden uit:

Wat opvalt, is dat de chipleader niet $500 waard is, ondanks zijn voorsprong, en de shortstacks nog steeds aanzienlijke $EV vertegenwoordigen. Dit toont aan hoe ICM de risico’s en kansen van elke positie vertaalt naar een realistische geldwaarde. Zelfs met een gigantische stack ben je nooit ‘zeker van de winst’, en dat beïnvloedt hoe je moet spelen tegen kleinere stacks — bijvoorbeeld door minder risico’s te nemen tegen spelers die weinig chips hebben, maar nog wel meedoen om het geld. 

Hoe kun je ICM gebruiken?

ICM draait niet om hoofdrekenen aan tafel, maar om het ontwikkelen van een gevoel voor de waarde van je stack ten opzichte van de rest. Je hoeft dus geen wiskundige te zijn om met deze strategie je voordeel te doen — inzicht is belangrijker dan exacte berekeningen.

In de praktijk komt ICM vooral van pas op drie momenten:

Neem de bubble als voorbeeld. Stel dat je nog vijf big blinds hebt en net niet de kleinste stack aan tafel bent. Dan heeft het nauwelijks zin om krampachtig vast te houden aan één blind meer — het verschil in $EV is dan minimaal. 

Maar bust je net voor het geld? Dan mis je de hele uitbetaling. In zo’n situatie is overleven belangrijker dan een paar extra chips. Dat betekent niet dat je alles moet folden, maar wel dat je selectiever moet zijn in je gevechten.

Aan de finaletafel zie je vaak nog duidelijker hoe ICM je keuzes beïnvloedt. Stel: de stackverdeling is 5.000, 4.000, 500 en 500 chips. De chipleader bezit dus iets meer dan de helft van alle chips. Volgens een ICM-berekening zijn de $EV-waardes dan als volgt:

De speler met 4.000 chips heeft een sterke positie — tenzij hij in botsing komt met de chipleader. Eén verkeerde call en zijn verwachte winst van ruim $360 smelt weg tot nul. Daarom zal hij in zo’n situatie aanzienlijk tighter spelen dan eerder in het toernooi. Een all-in van de chipleader met 25 big blinds zou hij nu misschien alleen callen met premium handen, terwijl hij eerder ook met marginalere holdings had meegedaan.

ICM poker software 

Als je serieus werk wilt maken van je toernooistrategie, dan zijn er diverse poker software programma’s die je helpen om het ICM-model beter te begrijpen én toe te passen. Deze tools berekenen automatisch de $EV van verschillende beslissingen, op basis van stackgroottes, blinds en de prijzentrap. Ze laten je zien welke acties winstgevend zijn en welke juist geld kosten op lange termijn.

Hieronder vind je enkele populaire ICM-tools die veel worden gebruikt door online pokerspelers:

Kun je ook zonder software ICM berekenen?

In theorie kun je ICM met de hand berekenen, maar in de praktijk is dat behoorlijk ingewikkeld. Het model vereist dat je de kans berekent dat elke speler op elke eindpositie terechtkomt, op basis van alle stackgroottes aan tafel en het uitbetalingsschema. 

Vervolgens moet je al die kansen vermenigvuldigen met de bijbehorende bedragen, optellen en verdelen — en dat voor elke speler apart.

Bij een eenvoudige situatie, zoals drie spelers met gelijke stacks en een overzichtelijke prijzentrap, is het nog te doen. Maar zodra de verdeling ongelijk wordt of er meer spelers meedoen, loopt het aantal combinaties snel op. Dan is pen en papier misschien geen realistische optie meer.

Toch is het waardevol om globaal te begrijpen hoe de berekening werkt:

1. Bekijk het totaal aantal chips in het spel
2. Bepaal het percentage van de totale chips per speler
3. Gebruik dat percentage om de kans op elke eindpositie te schatten

Conclusie

Hoewel zelf ICM exact uitrekenen moeilijk is, is het essentieel minsten een gevoel te hebben van hoe de waarde van je stack verandert ten opzichte van die je tegenstanders. Zo kun je slimmer poker spelen in cruciale fases. 

Wie de basis van ICM onder de knie krijgt, vergroot niet alleen zijn theoretische kennis, maar ook z’n winstkansen aan de finaletafel. Verschillende softwaretools, zoals ICMIZER 3 en HoldemResources Calculator kunnen ze zeer van dienst zijn. 

Veelgestelde vragen